Blockchain üzerinde yapılan anlaşmaları otomatik hale getirmeye yarayan akıllı kontratlar, blok zincirleri üzerindeki zincir dışı ve zincir üzeri verileri birbirine bağlamak konusunda bazı zorluklar yaşayabilirler. Peki ya Chainlink nedir? Kısaca özetlemek gerekirse, LINK kısaltması ile de bilinen Chainlink bu zorlukları aşmak üzere geliştirilen merkeziyetsiz bir oracle (kahin) hizmetidir. Chainlink ve LINK coin ile ilgili bilinmesi gereken herşey hazırlanmış olan bu içerikte meraklıları ile buluşuyor.
İçindekiler
Chainlink ya da borsada bilinen kısaltması ile LINK akıllı kontratların zincir dışında kalan veri kaynakları ile sağlıklı bir biçimde bağlanabilmesine olanak tanıyan, blok zinciri temellerine sahip, merkeziyetsiz bir uzman, yani oracle ağıdır. Chainlink projesi çok kısa süre içinde kripto para dünyasında kullanılan en yaygın hizmetlerden biri haline gelmiştir. Günümüzde Chainlink, oldukça yaygın bir kitle tarafından kullanılmaktadır.
Ethereum ağı üzerindeki akıllı sözleşmelere dışarıdan veri sunabilme özelliğine sahip olan Chainlink merkeziyetsiz bir oracle (uzman) hizmeti olarak bilinir.
LINK, LINK coin, LINK token ya da LINK jetonu isimleri ile bilinen bu token Chainlink hizmetlerinin kullandığı yerel kripto para birimine verilen isimdir. LINK token yapı itibari ile bir ERC-20 tokenidir.
LINK coin, Chainlink oracle hizmetinde bir takım ödeme işlemlerinde kullanılır. İşlem ücretleri için kullanılmanın yanında LINK sahipleri ellerindeki LINK tokenleri stake edebilir ve ağ doğrulayıcı olarak onaylama haklarına sahip olabilirler.
LINK coin kendine ait olan yerel bir blok zincirine sahip değildir. LINK bunun yerine Ethereum blok zincirini kullanır. LINK token Ethereum blockchain üzerinde yer alan bir tokendir. LINK coin ERC-20 standartının bir uzantısı olan ERC-667 standartlarında geliştirilmiş bir tokendir.
Kripto para borsalarında LINK ismi ile bilinen bir tokene sahip olan Chainlink hakkında konuşmadan önce akıllı kontrat konseptini anlamak gerekir. Blok zincirleri üzerindeki anlaşmaları otomatik hale getirmekle görevli olan akıllı kontratlar bu işlem yapılırken önüne sunulan bilgileri değerlendirir ve eğer belirlenmiş olan şartlar karşılanıyor ise uygulamaya geçerler. Ancak bu bazı problemlere neden olabilir. Zaman zaman blok zincirlerinin dış bilgilere başarılı bir şekilde ulaşması mümkün olmayabilir. Blockchain içindeki veri ile blockchain dışında kalan verileri birbiri ile bağlamak akıllı kontratların karşılaştıkları en büyük zorlukların başında gelir. Chainlink (LINK) bu zorluğu merkeziyetsiz bir uzman (oracle) hizmeti vererek çözmeye çalışır.
Sahip olduğu ERC-20 standartlarına uygun olarak Chainlink (LINK) Ethereum ağı üzerine kurulmuştur. LINK kısaltması ile bilinen Chainlink projesi 2017 yılında Steve Ellis'in ortaklığını yaptığı Sergey Nazarov tarafından geliştirilmiş ve yine geliştirildiği yıl olan 2017 yılında piyasaya sürülmüştür.
2017 yılının Ekim ayında gerçekleştirilmiş olan ICO sürecinde toplamda tamı tamına 1 milyar LINK coin arzı ile 32 milyon Amerikan Doları değerinde yüklü bir yatırım toplayan Chainlink (LINK) kripto para borsalarında dikkatleri hızla üzerinde topladı.
Aslında Chainlink oracle ağının nasıl çalıştığı teorik olarak basitçe açıklanabilir. Akıllı kontratların zaman zaman gerçek dünyadan gelmesi gereken verilere sahip olması gerekebilir. Kontrat bu durum oluştuğunda oracle ağına bir talep gönderir. Chainlink hizmeti bu etkinliğin kaydını tutar ve gelen bu talebe yönelik fiyat tekliflerini alabilmek için talebi Chainlink düğümlerine, yani node'larına yönlendirir. Chainlink (LINK) oracle ağı temelde iki etkileşimli bir bölüme hizmet vermektedir. Bu ikili şu şekilde sıralanabilir;
Zincir üzeri bileşenler Chainlink'in kullanmakta olduğu Ethereum blok zinciri üzerindeki oracle sözleşmelerinden oluşan kısma verilen isimdir. Zincir üstü bileşenler kullanıcılar tarafından gönderilen veri taleplerini izler ve buna göre işlemler yapar.
Zincir dışı bileşenler kullanıcılar tarafından gönderilen, zincir dışı kaynaklı veri taleplerini veya sözleşmelerini, yerel bir blokchain sözleşmesine işlenecek oldukları Chainlink oracle ağına aktarmakla görevlidirler. Kullanıcı tarafından gelen bu sözleşmeler daha sonra taleplerine uygun bir oracle hizmeti ile eşleştirilmektedirler.
Akıllı kontratlara verilmekte olan dış bilgileri mümkün olduğu kadar doğru ve güvenilir bir şekilde yapmaya çalışan Chainlink bir oracle (kahin ve/veya uzman) hizmetidir. Chainlink akıllı sözleşmelere sunduğu bu verileri doğru ve güvenilir hale getirebilmek için bir node, yani düğüm ağı kullanmaktadır.
Chainlink oracle hizmeti bu sözleşmelere gerekli verileri sunarken üç aşamadan oluşan bir süreç izlemektedir. Bu süreç şu şekilde sıralanabilir;
LINK, ya da LINK coin ise Ethereum ağı üzerinde bulunan Chainlink platformunun kullandığı yerel kripto para birimidir. LINK, Chainlink üzerinden yapılan işlem ücretlerini ödemek veya kullanıcılar tarafından doğrulayıcı hakkında sahip olmak üzere stake edilmek için kullanılabilir. Veri talebinde bulunmuş olan akıllı kontratlar Chainlink düğüm (node) operatörlerinden aldıkları hizmet karşılığında ödemeleri LINK jetonları kullanarak yaparlar. Burada yapılacak olan ödeme miktarı node operatörleri tarafından belirlenir. Node (düğüm) operatörleri bu fiyatı mevcut piyasa koşullarına göre belirlemektedir.
Borsalarda LINK ismi ile bilinen Chainlink'in belki de en önemli özelliği aynı anda birden fazla kaynaktan gelmekte olan verileri hızlıca doğrulayabiliyor olmasıdır. Chainlink (LINK) kullanmakta olduğu dahili itibar sistemi ile yüksek oranda bir doğruluk payı ile çalışabilmektedir. Chainlink bu özelliği sayesinde, sunduğu sonuçların doğruluk ve güvenilirlik oranlarını büyük oranda artırmaktadır. Ayrıca bu özellik, akıllı sözleşmeleri gelecek olan her türlü saldırıya karşı da koruyabilme gücüne sahiptir.
Chainlink'in bir diğer avantajı ise ağ üzerindeki node operatörlerinin Chainlink projesine uzun vadeli katılımı garanti altına alabilmek için ağda staking yapıyor olmalarıdır. Bu model Bitcoin'in kripto ekonomik modeli ile benzerlik göstermektedir. Bitcoin'in kripto ekonomik modeline benzer bir şekilde Chainlink üzerindeki düğüm operatörleri de ağda staking yaparken kullanıcıları güvenilir olmak yönünde teşvik etmeyi amaçlarlar.
Chainlink projesinin yerel kripto para birimi olan LINK token kendine ait yerel bir blok zincirine sahip değildir. Bunun yerine Ethereum blok zincirini kullanır. LINK token ERC-20 standartlarının bir uzantısı olan ERC-667 standartına sahip bir coindir. Kullanıcılar sahip oldukları LINK jetonları MetaMask, TrustWallet gibi, bahsedilen bu standartları karşılamakta olan cüzdanlarda saklayabilirler.
Dolaşımda Kaç Chainlink (LINK) Coin Var?
LINK token belirlenmiş olan bir maksimum arz miktarına sahiptir. LINK coin için belirlenen maksimum arz miktarı 1 milyar LINK coin olarak duyurulmuştur. Bu tokenlerin yüzde otuz beşi 2017 yılında yapılan ICO'da yeni sahipleri ile buluşmuştur. Buna karşın 300 milyon LINK token projeyi geliştiren şirketin elinde bulunmaktadır.
LINK coinin dolaşımdaki arz miktarı 467.009.549.52 LINK olarak belirlenmiştir. LINK'in Şubat 2022 itibari ile piyasa değeri tam 99.871.875.111 Türk Lirası değerindedir.