Filecoin projesi 2014 yılında ortaya atılmış bir depoloma teknolojisine dayanmaktadır.
İnsanlık tarih boyunca, kendi belleğini yazı vasıtasıyla gelecek nesillere aktarmıştır. Bu noktada File projesinin FIL kısaltmasıyla piyasalara sürülmesi, kullanıcılara “fil hafızası” deyimini hatırlatırcasına insanlık adına önemli tüm bilgilerin depolanabiliyeceği bir bellek sunmaktadır.
İçindekiler
FIL aslında “file” kelimesinin kısatılmışı olarak Türkçe “dosya” anlamında algılanabilir.
İsteyen her kullanıcıya, merkeziyetsiz bir ağ üzerinden depolama ve veri hafızası kiramalaya yarayan bir projedir.
Ağlarda bulunan node’ların, erişilebilirlik ispatı (proof of retrievability) unsuruyla garantili biçimde veri depolayabilmesi, projenin temel kolonunu oluşturmaktadır.
Filecoin projesi kendi içinde dahili bir kripto para dolaşımına da sahiptir. Proje ortaya koyduğu Filecoin ise birçok borsa üzerinden FIL kripto para olarak alınıp satılabilir.
FIL coin, aslında bir token olarak depoloma ve bellek kiralama işlemleri kullanılmak için ideal bir yapıdadır.
İlk olarak 2014 yılında yılında ortaya çıkan Filecoin teknik dokümanının içinde yer alan amaçları ve bu whitepaper’a dair ilginç noktaları alttaki başlıkta, açıklayıcı biçimde ele almaya çalışacağız. Böylece insanlığın gelecekteki belleği iddiasındaki bir projeye dair yaptı taşlarını ve yol haritasını akılda kalıcı biçimde ortaya koyabiliriz.
Interplanetary File System projesiyle gündeme gelen Juan Benet, FIL projesinin kurucusu olarak bilinmektedir.
ABD uyruklı Benet, eğitim hayatını Stanford Üniversitesi’nde tamamlamış bir bilgisayar uzmanıdır. Mayıs 2014 tarihinde oluşturulan Benet’in liderliğinde, Protocol Labs projenin üstlenicisi pozisyonundadır. Ek olarak Benet’in, IPFS ve Filecoin'i destek olabilmek adına, 2014 yılında Y Combinator'a katılması da önemli bir gelişmedir.
Bellek her insanın vazgeçilmez karakteristik özelliklerini oluşturan bir varoluş meselesidir. İnsanlardan oluşan; devletlerin, şirketlerin, organizasyonların da kolektif hafıza havuzlarına ihtiyacı bulunmaktadır.
Haliyle insalığın hafızası olmak isteyen bir coinin, arz olarak küçük kalması yetersiz olacaktır. Bu nedenler ile birlikte bir maksimum arz limiti olmayan projenin tam tamına 156,323,212.00 FIL kripto para arzı bulunmaktadır.
FIL coin projesinin altyapısı, temel misyonu; kurum ve şahıslara küresel çapta veri saklamak adına yeni bir yol göstermek amacıyla dağıtılmış, P2P (eşler arası) bir ağ üzerine kuruludur.
Kullanımda olmayan, depolama alanlarına sahip kullanıcı birey ve organizasyonlar, depolama madencileri statüsündedir. Bahsi geçen bu madencilerin başat sorumlulukları ise Filecoin ağında veri depolamaktır. Depo kiralayan müşteri portföyleri ise veri depolama işleminin yanısıra, veriye tekrar erişebilmek için de FIL tokenlarla harcama yapar.
Bilgilere erişim madencileri ise topluluktaki öteki kullanıcı grubu olarak karşımıza çıkar. Tahmin edileceği üzere bu katılımcı sınıfı, müşteriler ve depolama madencileri arasındaki veriye, tekrar erişebilme süreçlerini idare eder ve faydaları doğrultusunda çoğunlukla az miktarlarda FIL token ödemesi kazanır.
Filecoin, birçok zincir gibi şaşırtmayacak biçimde uçtan uca şifreleme yöntemini uygular ve veri belleği depoları sunanların, bu şifreli anahtarlara erişimi bulunmaz. Dağıtılmış bir sistem olduğu için dosyalar, birbirinden uzak birçok coğrafi ve dijital lokasyonda tutularak güvenle saklanmaktadır.
Kullanıcılar arasında beş tür pay sahibinin FIL token alım satım işlemleri yapabileceği yetkililer tarafından açıklanmıştır. Hisse sahipleri (token ticareti yapabilecek) şu şekilde maddelenebilir:
Protocol Labs yetkilileri bu kullanıcı gruplarının, ayrıca üç farklı FIL piyasasınde işlem yapabileceklerini duyurmuştur. Bu piyasalar ise şunlardır:
Fil hafızası ne işe yarar? Büyük olasılıkla uçsuz bucaksız coğrafyadaki güvenli yol haritalarını, güvenilir gıda kaynaklarını ve mevsimsel olarak oluşan su kaynaklarını hatırlayarak göç rotalarını çizmeye.
FIL coin in önemiyle yukarıdaki cümle arasında alegorik bir ilintileme yapmak mümkündür. Şimdi başlıklar halinde bu depolama teknolojisinin neden önemli olduğunu analiz etmeye çalışacağız.
Bir proje ve kripto paranın önemi, muadili olarak görünen uygulamalara ne kadar iyi alternatifler üretebileceği ile kuşkusuz doğru orantılıdır.
O halde Amazon S3 ya da DropBox gibi uygulamaların depoloma faaliyetlerine ve heryerde karşımıza çıkan bulut teknolojilerine alternatif üretebilmesi, FIL’in önemini kullanıcıların gözünde yükselten gelişmelerden sayılabilir.
Yeteri altyapıya sahip her kullanıcının, kendi fiyat belirlemeleri doğrultusunda kendi depolama kontratlarını FIL ile yapabiliyor olması, dijital dünyadaki kontrat kalıplarının tekelleşmesini engeller.
Özgün ve bireysel sözleşmeler yaparak ihtiyaçlar doğrultusunda depolama yapmak herkesin hakkıdır!
Bu noktada FIL’in başarısı kullanıcıları, geleceğin WEB 3.0 evrenine ne kadar çok çekip çekemeyeceği oranından hesaplanabilecektir.
Filecoin, depolama için harcama yapacak müşterilerin, depolamayı hangi kurumun sağlayacağından bağımsız şekilde en iyi, hesaplı ve makul teklifler arasında dolanmalarını ve geçiş yapmalarını sağlamaktadır.
Böylece bugüne kadar AWS, HPE gibi dev şirketlerin bağımlı olduğu ada sunucular yerine daha rekabetçi bir bulut depolama piyasası ortaya çıkarabilir. Böyle bir hareket elbette depoloma kullanıcıları için bereket getirecektir.
İnsiyatifin, canavar büyüklüğündeki firmalardan, tüketicilerin eline geçmesi, işlemlerin basit sözleşmelerle kısıtlanmasının önüne geçecektir.
Filecoin kısacası belleğe ihtiyaç duyulan her yerde kullanılabilir. Onu kullanmak için, saklayacak veriye ihtiyacınızın olması yeterlidir.
Kullanıcıların; kilitlenmiş tedarikçi kontratları imzalamaları ya da talep üstüne depolamalar için pahalı harcamalar yapmak gereği kalmadan, en iyi depolama alternatiflerini seçebilmesini olanaklı kılar.
Öte yandan ikincil bir kullanım alanı olarak, DApp'ler de FIL üzerinden geliştirilebilir!
Ayrıca aşağıdaki maddeler gibi birçok olası kullanım alanı da mevcuttur:
Veri erişimi konusundaki verimsizliklere çözümeler üreten FIL tokeni, aktif bir ana ağ ve halihazırda çeşitli araçlar ile, mevcut koşullarda tam olarak hizmete açılmıştır.
Haliyle kullanmak isteyen kullanıcarın adına, FIL coinlerini saklamak ve tutmak için yer ihtiyaçları ortaya çıkmıştır.
Ancak FIL geliştiricileri ve projesi büyük bir nezaket örneğiyle bu konuda da kullanıcılar için alternatifler önermiştir. Bu alternatifler kısaca üç başlıkta ele alınabilir.
Bu üç alternatiften önce belirtmek gerekir ki: Binance gibi borsaların cüzdanları da basic seviyede kullanıcıların FIL token ticaretine olanak sağlar.
Ledger’e bağlanabilen Lotus, FIL yöneticilerinin ilk önerisidir. FIL düğümlerini (node) çalıştırabilmek için, Lotus cüzdanınızı Ledger’e bağlamak yeterli olacaktır.
Elbette herkes ilk alternatifi kullanmak istemeyebilir. İşte o zaman; başka bir Ledger uyumlu uygulama olan Glif yardıma koşar.
Web tabanlı bir arayüze sahip olması, onu kolay kullanılır bir uygulama yapar
FIL önerilerinin üçüncü alternatifi, yine web tabanlı arayüz kullanan bir cüzdan olan Filfox Wallet şeklinde karşımıza çıkar.
FIL için Filfox! İki projeyi beraber düşünürken akla gelecek güzel bir slogan olabilir.